Η μαύρη Shumen ή αλλιώς Shumenska είναι μια από τις πιο παλιές ράτσες κότας με καταγωγή από την περιοχή Shumen της Βουλγαρίας. Τη δεκαετία του 1950 μαύρες κότες της ράτσας διασταυρώθηκαν με μαύρους κοκόρες της ράτσας Μινόρκα για να βελτιωθεί η αυγοπαραγωγή τόσο σε ποσότητα όσο και σε μέγεθος αυγού. Σήμερα θεωρείται μια σπάνια ράτσα, η τύχη της οποίας βρίσκεται στα χέρια μερικών εκτροφέων και του Βουλγάρικου Ινστιτούτου Πτηνοτροφείας στη Stara Zagora.
Σαν ράτσα έχει όλα τα χαρακτηριστικά του μεσογειακού τύπου, μεγάλο λειρί και γρήγορη ανάπτυξη, ενώ ταυτόχρονα κρατάει κάποια από τα πιο “πρωτόγονα” χαρακτηριστικά της όπως ανθεκτικότητα σε διαφορετικές συνθήκες διαβίωσης. Επιπλέον τρώει λίγο, είναι δραστήρια και παρά το μικρό της βάρος έχει πολύ καλή παραγωγή αυγών.
Η Black Shumen είναι μια μεσαία βουλγάρικη ράτσα την οποία βρίσκουμε μόνο σε μαύρο χρωματισμό ο οποίος στον ήλιο έχει μια απαλή πράσινη λάμψη. Το βάρος από τις κότες αγγίζει τα 1,8 κιλά ενώ από τους κόκορες τα 2,5 κιλά. To σώμα του αρσενικού είναι κυλινδρικό, καλαίσθητο και δυνατό με μεσαίου μήκος λαιμό ο οποίος καλύπτεται από πλούσιο φτέρωμα. Οι ώμοι είναι στρογγυλεμένοι με αρκετό φάρδος ενώ η πλάτη έχει μεσαίο μήκος και πλάτος και καθώς φτάνει στην ουρά έχει κλήση προς τα κάτω. Τα καπούλια έχουν αρκετά φτερά και η μετάβαση στην ουρά είναι απότομη. Το στήθος είναι στρογγυλεμένο και προεξέχει αρκετά ενώ η κοιλιά είναι φαρδιά και καλά ανεπτυγμένη. Τα φτερά είναι μακριά και πολύ κοντά στο σώμα. Η ουρά της κότας Shumenska είναι εντυπωσιακή, όρθια με μακριά και πλατιά φτερά τα οποία ανοίγουν αρκετά. Το κεφάλι είναι μεσαίου μεγέθους, το πρόσωπο είναι λείο και κόκκινο ενώ στεφανώνεται με ένα εντυπωσιακό μεγάλο κατακόκκινο μονό λοφίο με 5 – 6 αιχμές. Τα μάτια είναι μεγάλα και πορτοκαλί ενώ το ράμφος μαύρο και δυνατό με μια ελαφριά κλήση. Τα πόδια τους δεν φέρουν φτερά και είναι μπλε. Στις κότες το σώμα είναι οριζόντιο, μακρύ και μεσαίου φάρδους με μεγάλη κοιλιά. Η ουρά στέκεται ακόμα πιο όρθια από ότι στον κόκορα. Το μεγάλο σαρκώδες λοφίο γέρνει ελαφρώς προς τη μια πλευρά χωρίς να κρύβει το μάτι.
Ο λόγος εκτροφής της βουλγάρικης Black Shumen είναι η παραγωγή αυγών αλλά και η συμμετοχή σε επιδείξεις. Οι κότες κάνουν περίπου 150 με 160 λευκά αυγά το χρόνο τα οποία ζυγίζουν 50 – 55 γραμμάρια. Οι κότες δεν διακρίνονται από ιδιαίτερη επιθυμία να κλωσήσουν τα αυγά. Θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε ως μια οικονομική κότα αφού τρώει λίγο και κυρίως τροφή που βρίσκει μόνη της.
